• Jak wspierać rozwój mowy

        • Kiedy dziecko nie chce mówić lub ma trudności z prawidłową wymową:

          Nigdy nie spieszczaj i nie zdrabniaj wyrazów, mów wyraźnie i poprawnie.

          Zwracaj uwagę, czy dziecko reaguje na Twoje polecenia głosowe, czasem przyczyną opóźnienia mowy są problemy ze słuchem. Zwracaj też uwagę, by nie oddychało ustami tylko nosem.

          Śpiewaj dziecku ( i razem z nim) piosenki.

          Rozmawiając z dzieckiem, pokazuj mu swą twarz, by widziało, jak poruszają  się usta podczas mówienia. Prowokuj je do reakcji za pomocą gestu, później mowy.

          Czytaj dziecku książeczki, pokazuj obrazki i nazywaj przedmioty. Pytaj.

          Jeżeli u dziecka podejrzewasz  opóźniony rozwój mowy, poza wizytą u logopedy, zapisz je do przedszkola lub zajęcia w grupie rówieśniczej. Kontakt z innymi dziećmi jest wspaniałym bodźcem do mówienia.

           

          ZABAWY Z NAJMŁODSZYMI ( JUŻ OD PIERWSZEGO MIESIĄCA ŻYCIA )

          Widzę Cię - połóż się na plecach, kładąc sobie dziecko na brzuchu. Wołaj do dziecka po imieniu, a gdy podniesie główkę i popatrzy na Ciebie, powiedz: Widzę Cię i pochwal dziecko. Podobnie bawcie się na kocyku, pokazuj dziecku różne kolorowe zabawki i zachęcaj do podnoszenia główki. Pochwal go, gdy to mu się uda.

          Zobacz, co to? - połóż dziecko na brzuchu, pod klatkę piersiową podłóż mu kocyk lub małą poduszkę. Przed nim ułóż ciekawe zabawki. W ten sposób dziecko będzie miało większą motywację do ćwiczenia w podnoszeniu główki.

          Rymowanki - recytuj dziecku rymowanki, trzymając jego rączki, łącząc je i oddalając od siebie:
          Kosi, kosi łapci,
          jedziemy do babci,
          a od babci do dziadzia
          po gruszeczki i jabłka.

          lub

          Kipi kasza, kipi groch,
          lepsza kasza niż ten groch,
          bo po grochu brzuszek boli,
          a po kaszy się zagoi.
          Przy słowie "groch" pogłaskaj dziecko po nosku.

          Rowerek - połóż dziecko na plecach i przesuwaj jego nóżki, jakby jechało na rowerku. Nigdy nie rób tego na siłę, jeśli czujesz opór, spróbuj innej zabawy. Do ćwiczenia można dołączyć wierszyk bądź piosenkę, np.
           
          Był sobie rowerek,
          jechał na spacerek,
          a na nim ....(imię dziecka)
          tra la la la.
           
          Lisek - połóż dziecko na plecach i weź w dłonie jego stópki, poruszaj nimi w przód i w tył i recytuj wierszyk:
           
          Chodzi lisek koło drogi
          i zmęczyły mu się nogi.
          Chodzi lisek koło dróżki,
          całuję wszystkie paluszki. (pocałuj kolejno wszystkie palce u nóg dziecka)

          Rozmawiamy - mów dużo do swojego dziecka, tłumacz mu co robisz, np. Teraz mamusia zmienia pieluszkę, teraz zapinamy guziki, itp. Kiedy odpowie ci w swoim języku- zareaguj: pokiwaj głową, przytaknij, uśmiechnij się. Gdy dużo mówimy do dziecka, w jego mózgu tworzą się połączenia neuronów. Połączenia te w ośrodku słuchu tworzą podstawy do pierwszych słów.
           
          Kołysanki - śpiewaj swojemu dziecku .Tul je w ramionach, bądź głaskaj po główce gdy leży w łóżeczku i śpiewaj ulubione kołysanki. Staraj się codziennie powtarzać ten sam rytuał.

          Poznajemy się  - pozwól dziecku dotykać swojej twarzy, nazywaj części ciała, których dotyka. Wyraźnie wymawiaj poszczególne wyrazy, by dziecko mogło zaobserwować zmieniającą się mimikę twarzy.

          Śmieszne miny - gdy dziecko wpatruje się w twoją twarz wykonuj rózne miny, np. wystaw język, zamrugaj oczami, uśmiechnij się i zrób dzióbek. Sprawdź, czy dziecko cię naśladuje. Zabawa ta uczy samoświadomosci.

          Okulary - gdy dziecko patrzy na ciebie, zakładaj i zdejmuj okulary przeciwsłoneczne.
           
          Turli turli - gdy dziecko leży na plecach lub brzuszku, przeturlaj po jego ciele miękką szmacianą piłeczkę, najpierw z góry na dół, a później ruchem okrężnym.

          Poczuj to - głaskaj dziecko delikatnie materiałami i zabawkami o różnych fakturach, np. piórkiem, pluszową maskotką, sztruksowym materiałem, itp.

          Chucham i dmucham - chuchaj na dziecko delikatnym powietrzem przez słomkę na poszczególne części ciała i mów: Chucham na rękę, chucham na kolano. Dzięki tej zabawie dziecko zacznie się uczyć nazw części ciała.

          Ręce do machania - wyrecytuj wierszyk całując i dotykając poszczególne części ciała:
          Ręce do machania,
          nogi do skakania,
          palce do liczenia,
          a zęby do mycia.
          Głowa do kiwania,
          uszy do słuchania,
          oczy do mrugania,
          usta do śpiewania.

          Zmianimy pieluszkę - w trakcie zmiany pieluszki zaśpiewaj dziecku na melodię "Kolorowe kredki":
          Zmienimy pieluszkę,
          żeby była sucha,
          żeby była sucha,
          raz, dwa, trzy...

          Biało - czarne - narysuj na białych kartkach A4 czarnym flamastrem figury geometryczne, szachownicę, spiralę, buzię. Powoli przesuwaj kartkę w różnych kierunkach, aby dziecko mogło się im przyglądać. Karton musi być oddalony od dziecka o około 15 cm.

          Korale - przed karmieniem załóż na szyję kolorowe korale, naszyjnik lub apaszkę. Lekko poruszaj nimi, dziecko będzie zainteresowane i zacznie uczyć się odróżniania kolorów.

          Do góry i w dół - kiedy zauważysz, że twoje dziecko skupi się na zabawce, przesuwaj ją powoli w prawo i w lewo, a następnie w górę i w dół. W trakcie przesuwania, opowiadaj: Patrz na misia, w górę, w dół, stop.

          Cienie - w ciemnym pokoju zaświeć latarkę oświetlając jakiś przedmiot, śpiewaj piosenkę, poruszając w rytm latarką. Gdy dziecko podrośnie twórz cienie za pomocą rąk.

          Potrząsanie grzechotką - powoli przesuwaj grzechotkę potrząsając nią z prawej do lewej, aby dziecko mogło podążąć za nią wzrokiem. Zwróć uwagę, czy twoje dziecko zatrzymało się, gdy grzechotka znalazła się przed nim. To ćwiczenie rozwija połączenia pomiędzy prawą a lewą półkulą. Dzieje się tak, gdy dziecko skupia wzrok na czymś, co jest centralnie przed nim.

          Rytmiczne wierszyki - siedząc koło łóżeczka, czytaj Maleństwu rytmiczne wierszyki (zawsze dwa te same), np. Brzechwy, Tuwima.

          Zabawa w powtarzanie - powtarzaj ciąg różnych samogłosek, A-U-E-O-I, a następnie ciągi sylab: BA-BA-BA, GE-GE-GE, DA-DA-DA, BU-BU-BU.

           

          Sroczka - powiedz wierszyk dotykając rączki dziecka: Tu sroczka kaszkę warzyła (masuj wewnętrzną część dłoni dziecka)
          Temu dała na spodeczek (przytrzymaj i pocałuj kciuk),Temu dała kubeczek (przytrzymaj i pocałuj palec wskazujący)
          Temu dała na łyżeczkę (przytrzymaj i pocałuj palec środkowy),
          Temu dała miseczkę (przytrzymaj i pocałuj palec serdeczny),
          A temu najmniejszemu nic nie dała
          Tylko fruuu! Poleciała!           (przytrzymaj i pocałuj mały paluszek, a potem pokaż jak odlatuje sroczka).
          Na koniec pocałuj dziecko w rączkę.


          Sięganie po zabawkę - połóż dziecko na plecach, nad jego klatką piersiową potrzymaj kolorową zabawkę. Prawdopodobnie dziecko chwyci ją obiema rączkami.

          Ach, jak tu pachnie - dziecko przed ukończeniem trzeciego miesiąca może rozpoznawać znajome zapachy. Daj powąchać dziecku różne zapachy, np. banana, wanilii. Zwróć uwagę, jak niemowlę reaguje na te próby, czy uśmiecha się, czy odwraca główkę.

          Piosenki i wierszyki - codziennie śpiewaj dziecku piosenki lub recytuj wierszyki, tak aby mogło widzieć twoją twarz. Przykładowe piosenki: Pieski małe dwa, Zuzia, lalka nieduża, Kundel bury.

           

          Smoczek nie jest lekarstwem na wszelkie smutki, bóle i zmęczenie;  powinien być rozważnie udostępniany dziecku, kiedy inne metody uspokojenia zawodzą. Kiedy karmisz dziecko łyżeczką, zwracaj uwagę, by pokarm sam nie wpadał do buzi, a dziecko musiało go zebrać z łyżeczki ustami. Nie karm dziecka przesadnie długo pokarmem w postaci papek, gdyż żucie jedzenia, gryzienie i przełykanie również ma wpływ na rozwój mowy.